1
ANNEKE VAN BAALEN
DE HARDE KERN:
WEL FEMINISTISCH, NIET
GEËMANCIPEERD
Hoe schrijf je vandaag de dag nog een feministisch boek? Overtuiging wordt tegenwoordig
‘boodschapperij’ genoemd en kennis ‘betweterij’. Grote verbanden zijn vervangen door kleine
verhaaltjes. Vrouwen schrijven dat ze niet eens gelijk wìllen worden behandeld, als ze maar
mogen borstvoeden onder werktijd. En toch, of juist daarom, blijft het nodig feministische
verhalen te vertellen. De Harde Kern heeft die uitdaging op zich genomen².
Het schrijverscollectief, bestaande uit vier vrouwenstudiesdames, is gevormd uit woede over
de 8-maartviering van vorig jaar, toen het feminisme weer eens ten grave werd gedragen
(door machafeminist Malou van Hintum.) Door een eenvoudige kanteling - niet feministen
zeuren, kwesties zeuren - dient De Harde Kern de anti-feministen van repliek. Zij doet hierbij
veelvuldig verslag van recent onderzoek naar de positie van vrouwen. Zo blijkt onder andere
dat het percentage vrouwen in leidinggevende functies de laatste jaren is gedaald, evenals
het relatieve salaris dat vrouwen verdienen.
De illusie dat alles wel vanzelf goed komt haalt De Harde Kern onderuit met de term ‘torren’.
Als je een steen van zijn plaats hebt gerold kruipen er lastige beestjes onder vandaan;
gewenste veranderingen brengen weer ongewenste problemen met zich mee. Zo is het
aantal werkende vrouwen wel gestegen, maar komen steeds meer vrouwen in ‘flexibel’ werk
terecht, en hebben flexibel werkende vrouwen met kinderen weinig aan de nu eindelijk van
de grond komende bedrijfscrèches. Met de bijterige term ‘byte’ wordt de aandacht gevestigd
op geheel nieuwe feministische kwesties. Zie de agressiviteit van de (formeel geheel
vrijwillige) plastisch-chirurgische verminking van vrouwenlichamen, die in Nederland relatief
vaker voorkomt dan in de VS.
De Harde Kern lijkt zichzelf grotendeels ontslagen te hebben van de plicht om er bij de
achterban de moed in te houden. Hoopvolle trends worden door De Harde Kern genadeloos
aan iets negatiefs verbonden. Dat tegenwoordig 42% van de (echt)paren zegt betaald en
onbetaald werk eerlijk te willen verdelen, blijkt slechts een mooie droom. De bittere
werkelijkheid is dat het slechts 2% lukt hun wens te verwezenlijken. Het onderzoeksgegeven
dat de overgrote meerderheid van de Nederlandse vrouwen vanilleseks wil, en dat ook
steeds meer mannen naar geborgenheid en zelfs goede gesprekken streven, dient als
achtergrond voor de beschrijving van het macho-seks-offensief van met name de
progressieve media.
Met het doorprikken van modieuze anti-feministische retoriek en het geven van de correcte
informatie bereikt de Harde Kern het primaire doel van ieder feministisch boek: de bevrijding
van de individuele lezeres uit het gevoel dat ze de enige is die ongelukkig is en dat dit nog
haar eigen schuld is ook. Daarnaast vinden de auteurs dat zij ook voorstellen tot verbetering
van de positie van vrouwen in het algemeen moeten doen. Door het ontbreken van een
analyse van de organisatie van mannenmacht hangen die echter nogal in de lucht. De Harde
Kern stelt voor om de salarishiërarchie van mannen en vrouwen ondersteboven te gooien,
het aandeel vrouwen in leidinggevende beroepen te verhogen, de werkweek drastisch te
verkorten en een ‘beschavingsoffensief’ (inclusief mannenbelasting) voor mannen te starten
om ze van hun ‘zorgachterstand’ en hun misdadige neigingen af te helpen. Deze plannen
worden echter op zulke opgewekte toon aangedragen dat toch weer de illusie gewekt wordt
1
Verschenen in Lover, nr 3, 1996, met de volgende inleiding van de redaktie: ‘Een paar maanden geleden publiceerde het
schrijverscollectief De Harde Kern het feministische pamflet ‘Wel feministisch, niet geëmancipeerd’. Het was al weer een tijd
geleden dat een dergelijk schotsschrift het licht zag. Lover vroeg een van de godmothers van het Nederlandse feminisme,
Anneke van Baalen van feministische uitgeverij De Bonte Was, om een keuring.’
2
De Harde Kern: Wel feministisch, niet geëmancipeerd.Feminisme als nieuwe uitdaging. Contact, Amsterdam/Antwerpen, 1996
 |
 |
 |