1
ANNEKE VAN BAALEN EN MARIJKE EKELSCHOT
Weer helemaal vief aan de slag
Het heeft iets problematisch. Je wordt uitverkoren als een van de laatste linkse mohikanen
en mag vervolgens gaan uitleggen dat die positie aan jezelf te wijten is. De meesten zijn al
lang opgehouden, dus wat hebben die mensen toch? Beetje neurotisch misschien?
Monomaan, op het autistische af? Of nog steeds in de ban van calvinisme, humanisme of
iets met rechtvaardigheid en naastenliefde? Die feministen zijn vast door broertjes van de
commode geduwd of kregen van hun vaders een stropdasje op hun derde verjaardag. Er
moet iets met ze zijn, want normale mensen blijven niet tegen de stroom inroeien!
Het merkwaardigste misschien is wel dat dit verzoek om zelfanalyse gepaard gaat met de
suggestie dat de uitkomst ervan ‘nieuw licht kan werpen op de vraag waarom links er zo
slecht voor staat’. Door die hardnekkige gekken zeker!
Daar komt nog bij dat we behandeld worden als een siamese tweeling. Ieder een eigen
vragenlijstje en postzegel kon er niet eens af. Als wraak daarop zullen wij dan ook de
lezersters die hoogst unieke jeugd- en levenservaringen onthouden die ieder van ons het
feminisme ingedreven hebben. U krijgt dus geen verhelderende doorkijkjes die u werkelijk
inzicht in onze onmogelijke levens zouden kunnen verschaffen. U krijgt slechts een fragment
van onze siamemoires. Het kan immers niet ontkend worden dat wij een groot deel van ons
politieke leven met elkaar doorgebracht hebben.
Dat we toch maar op het verzoek ingaan komt doordat we zelf altijd zo opgelucht zijn als we
iemand van vroeger tegenkomen, levend of in een medium, die niet het tegenovergestelde is
gaan doen van wat zhij deed. Hè hè, roepen we dan tegen elkaar, we zijn toch minder gek
dan we dachten. Want hoe vanzelfsprekend het ook moge zijn om door te gaan, het vreet
ondertussen wel aan je als allerlei vrouwen die we vroeger beschouwden als burchten van
verstand en doorzettingsvermogen, opeens met die merkwaardige combinatie van schuld en
rancune in de ogen langs je heen kijken in het openbare leven (om nog maar niet te spreken
over diegenen die hun toevlucht hebben genomen tot huwelijken en sektes).
Nee, dan de volhoudersters, daar kunnen we niet genoeg van krijgen. Hoe meer gekken,
hoe normaler je je blijft voelen. Natuurlijk is voor ons het volhouden niet een dogma
waarmee wij de tijd tussen het slapen vullen. Sterker nog, juist het slapen kan zulke
verrassende oplossingen bieden om het aanpassen aan de afhakersters te kunnen
organiseren. Zo droomde één van ons (die met een roomse jeugd) dat Marx een belangrijk
college zou komen geven in de Dom van Siena - voorafgegaan door een door hemzelf
geleide eredienst!
Het is telkens weer een heel gedoe om op te houden met dat wat door Fran Lebowitz ‘non-
writlng’ genoemd werd: het nietaflatende nietsdoen in de hoop dat de stukken zichzelf zullen
schrijven. Ook zijn we meesteressen in het voor onszelf of elkaar verzinnen van de
noodzaak om nu eens een tijdje heel rustig aan te doen, juist om straks, later, nog wat later,
weer helemaal vief aan de slag te kunnen gaan. Het is vaak de verveling die ons uiteindelijk
weer aan het schrijven brengt: het isolement waarin je als volhoudster ongewenst
terechtgekomen bent versnelt dat proces, want al die afleidingsmogelijkheden in de vorm
van niet zo belangrijke maar toch wel gezellige vergaderingen tot het zoveelste
verjaarsfeestje van alweer een medepolitica horen enigszins bij het verleden
Wat acties betreft is het vaker iets van buitenaf dat ons zo verontwaardigd, woedend of
ongerust maakt dat er niets anders opzit dan er iets tegen te ondernemen. Moeten we echt?
vragen we dan aan elkaar, en zuchtend gaan we aan de slag. Dat zuchten hoort vooral bij
acties waaraan geen vrolijkheid te beleven valt, zoals de advertentiecampagne tegen de
centrumpartij of het ingrijpen in een congres waar immigranten mochten komen uitleggen dat
ze het niet echt verdienen gediscrimineerd te worden; defensieve acties tegen modieuze
verschijnselen die in een democratie niet nodig zouden behoren te zijn. Dat is zo slopend dat
1
Onder de auteursnaam Annemarij van Bakelschot verschenen in Socialistisch Perspektief, nr 28 z.j. (1986)
 |
 |
 |