VROUWEN TEGEN DE VERDRUKKING IN, De Bonte Was, Amsterdam 1979
23
te maken wilden hebben, en voorspelde de vreselijkste gevolgen als men er hier in Engeland ook
toe over zou gaan. Ook de geestelijkheid toonde zich diep geschokt, niet zozeer op mediese als
wel op religieuze gronden. 'Een mens mag het recht, dat de Voorzienigheid toebehoort, niet in
eigen hand nemen. De beslissing wie pokken zal krijgen en wie niet, mag niet aan u zijn',
vermaanden de priesters.
Natuurlijk ging ook de pers zich ermee bemoeien. Felle artikelen in de kranten waarin de
'gewetenloze' vrouw werd verweten dat ze het leven van haar eigen kinderen in de waagschaal
stelde.
Gelukkig beschikte Mary over evenveel doorzettingsvermogen als intelligentie. Ze liet haar enig
zesjarig zoontje inenten, en met de goede resultaten van deze behandeling als doorslaggevend
bewijs lukte het haar om een machtige bondgenote te vinden in haar strijd tegen de pokken: de
prinses van Wales gaf als eerste in Engeland opdracht om haar kinderen te enten.
Nog steeds waren de artsen niet overtuigd, maar ze konden zich er nu niet langer zonder meer
van afmaken. Uit de Londense Newgate gevangenis werden zes misdadigers uitgekozen om de
behandeling te ondergaan, met de belofte dat ze, als ze het overleefden, hun straf kwijtgescholden
zouden krijgen. Toen ook dit experiment gunstig verliep werd het ook in Engeland al snel
gebruikelijk om zich tegen pokken te laten enten.
Jammer dat Mary, die zo tegen onwil en domheid heeft moeten vechten, niet kon lezen hoe de
geschiedschrijvers later over haar zouden oordelen. 'Zoals algemeen bekend, is het voor een
groot deel aan Lady Mary Wortley Montagu te danken dat de turkse methode om de mens tegen
pokken te beschermen in Engeland, en later ook elders werd ingevoerd. Prakties van aard als ze
was, had ze de moed om haar enige zoon te laten enten. Stierf vroeger één van elke vijf of zes
lijders aan pokken, later, toen de methode nog verbeterd was, had de ziekte voor nog maar een
op de honderd patiënten een dodelijke afloop'.
Lovende woorden van iemand die mogelijk bedacht heeft dat hij het mede aan de koppigheid van
deze 'gewetenloze' vrouw te danken had dat hij niet als een pokdalige door het leven hoefde te
gaan...
 |
 |
 |
 |