4
Slapende honden
Zo is de absurde situatie ontstaan, dat ‘de overheid’ op dit punt radikaler lijkt dan de voor te
trekken bevolkingsgroepen, ook dan de feministies of ‘etnies’ georganiseerden. ‘In 1986 was
84 procent van de bevolking van mening dat bij de ontslagvolgorde van werknemers geen
onderscheid moet worden gemaakt tussen mannen en vrouwen. Slechts één procent was
van oordeel dat een vrouw later zou moeten worden ontslagen dan een man, terwijl 15
procent eerder een vrouw zou ontslaan.’
12
En wat de vrouwenorganisaties betreft: het zou
interessant zijn de ferme standpunten van de Emancipatieraad
13
eens aan besturen en leden
voor te leggen.
Het gevolg van deze situatie (die natuurlijk niet uniek is - de doodstraf en de kastratie van
zedendelinkwenten zijn bekende voorbeelden van punten waarover je voor de zekerheid
maar geen referendum moet houden) leidt er weer toe dat de beleidsmaaksters de houding
krijgen van ‘geen slapende honden wakker maken’ - vergetende dat de tegenstanders
misschien wel slapen, maar de voorstanders ook.
Incidentele en vrijblijvende positieve diskriminatie van achtergestelden heeft meer nadelen
dan voordelen. Ook algemene en verplichte positieve diskriminatie brengt een aanzienlijk
aantal nadelen met zich mee: behalve het bovengenoemde gevaar van splitsing van de
gediskrimineerde groepen in een kleine groep aanvaardbaren en een grote groep
onaanvaardbaren, worden ook stigmatisering, paternalisme, back-lash-verschijnselen en
burokratisering genoemd. Helaas is het zo dat een sociale beweging die al deze bezwaren
wil vermijden, niets te doen overblijft dan in stilte de revolutie voor te bereiden - en dat is een
wel erg schimmige strategie. Het gaat er dan ook in dit geval om de voordelen tegen de
nadelen af te wegen.
Enthousiasme
De voordelen van een kampagne voor algemene positieve diskriminatie van vrouwen lijken
mij in elk geval duidelijk. Deze zou zowel bewustwording (bijvoorbeeld van het gegeven dat
de ekonomiese positie van vrouwen niet bezig is vanzelf beter te worden) als
gedragsverandering (afleren van het ‘moeder lust geen aardbeien’) kunnen opleveren.
Bovendien zou het organisatie- en technies-burokratiese scholing (inklusief overwinning van
vrouwelijke en/of anarchistiese weerzin tegen alles wat met de manschappelijke
werkelijkheid te maken heeft) kunnen bevorderen, èn nog eens een flinke schop kunnen
geven tegen het typies Nederlandse kostwinnersgeloof. Positieve diskriminatie is een
aktiepunt dat het dagelijkse feminisme zou kunnen doen herleven, als je uitgepraat bent over
koffiezetten en seksuele intimiteiten op de werkplek. Het zou, door het verhogen van eisen,
nieuw enthousiasme kunnen opleveren.
De afweging van voor- en nadelen van verplichte algemene positieve diskriminatie van
‘etniese minderheden’ lijkt mij veel moeilijker, vooral vanwege de registratiedreiging. Er zou
in elk geval meer nadruk moeten worden gelegd op vormen van diskriminatiebestrijding
waarvoor geen registratie nodig is, waaronder de eerdergenoemde opheffing van de
indirekte diskriminatie door bescherming van ‘verworven rechten’.
Het is verder wel duidelijk dat men in Nederland nog moet beginnen aan het positieve-
diskriminatie-idee te wennen. Eventuele back-lash-effekten - die volgens sommige
onderzoekers slechts tijdelijk zijn - zijn bedreigender naarmate de groep die zogenaamd
wordt voorgetrokken
14
kleiner is.
Vrouwen zijn géén minderheid in numerieke zin. Wij hebben dat altijd een gunstige
uitgangspositie gevonden voor het maken van grootschalige ruzies over machts- en
bezitsverhoudingen. Als betrokkenen daar de moeite niet voor over hebben zullen zij ook
door de overheid niet worden bevrijd.
12
Sociaal en Cultureel Planburo, geciteerd bij Sloot, p.210
13
Samengevat bij Sloot, p.206 vlgg.
14
Dat ‘voortrekken’, ‘positieve diskriminatie’ meestal niet meer betekent dan iets minder achterstellen, moet in het algemeen
niet worden vergeten.
 |
 |
 |