Is het omdat de leden van 'Lust en Gratie' opeens allemaal kinderen willen baren, en van Rich
toestemming hebben gekregen om zoontjes te krijgen?
Waar komt in hemelsnaam die verering van moederschapsfreak Rich vandaan?
Van werkende vrouw tot de vrouw als narcisties objekt
In een tijd waarin vrouwen tweederde van al het werk doen, één tiende van het inkomen
krijgen en minder dan één honderdste van de rijkdommen bezitten, ligt de macht van vrouwen
in het weigeren van al dat werk.
Mannen zijn niet gek, dus zij kwalificeren het werk van vrouwen als niet-werk: zij maken
daarmee al het vrouwenwerk onzichtbaar. Hetzelfde doet Adriënne Rich. Als zij haar
prepatriarchale dromen opschrijft, is het opvallend dat haar prepatriarchale vrouwen niet
werken. Het zijn een soort versteende, in zichzelf gekeerde beelden die vereerd worden. Het
zijn biologiese objekten die haar subjektiviteit alleen maar via haar baarmoeder kunnen
beleven (in Jungiaanse terminologie de 'eros' die de 'logos' in de baarmnoeder heeft zitten).
Zo ook is de moderne moeder van Rich geen hardwerkende vrouw, maar een objekt waarop
de erotiek en seksualiteit van de kinderen zich richten; een objekt dat haar eigen subjektiviteit
alleen via haar geslachtsorganen kan beleven: een narcisties produkt van de seksuele
revolutie.
Iedere ekonomiese krisis vergroot de hoeveelheid onbetaalde arbeid die vrouwen moeten
verrichten, tenzij er een oorlogsindustrie op poten gezet wordt (voor westerse landen is het
waarschijnlijk 'werd', omdat kernwapenproduktie hooggekwalificeerde arbeidskrachten
vraagt) en de helden naar het front vertrekken (voor westerse landen is dit ook waarschijnlijk
verleden tijd, omdat kernwapenoorlogen helden vrij overbodig maken).
De ideologie die mannen gekreëerd hebben ter legitimatie van het wegdrukken van vrouwen
naar het onbetaalde werk, is de moederschapsideologie.
Kerk, kapitaal, staat en grote delen van de arbeidersbeweging hebben elkaar daarin sinds het
eind van de vorige eeuw uitstekend weten te vinden. Maar het was en is nooit de bedoeling
dat de onbetaalde arbeidskracht van vrouwen beperkt werd en wordt tot het baren en
verzorgen van kinderen. Ook mannen moeten verzorgd worden en daarnaast moet allerlei
on(der)taalde arbeid op de 'officiële' arbeidsmarkt verricht worden, variërend van
'vrijwilligsterswerk' tot huisindustrie en 'zwart' plees schoonmaken.
Voor het afdwingen van onbetaalde vrouwenarbeid wordt echter de moederschapsideologie
als legitimatie gebruikt, omdat het enige echte verschil tussen vrouwen en mannen is dat
vrouwen een baarmoeder en eierstokken hebben - als vrouwen de macht over mannen hadden
gevestigd, dan zou het hebben van ballen en zaad als rechtvaardiging hebben kunnen dienen
om mannen voor vrouwen en kinderen te laten zorgen; om mannen thuis enveloppen te laten
plakken, chips te laten solderen, lampekappen te laten maken; om mannen eten te laten
rondbrengen bij bejaarden, bloemen te laten schikken bij zieken, koffie te laten inschenken in
buurthuizen, enz. In wezen is dus iedere moederschapsideologie uitsluitend en alleen een
baarmoederideologie, samengaand met verschillende beloftes over hoe fantasties vrouwen
wel niet zijn als zij zich zonder morren neerleggen bij de histories verschillende opdrachten
die zij krijgen omdat zij die baarmoeder hebben, bv. :
'Zij is van ons, in het diepst van ons wezen, aan de bron van ons /even. Onze moeder... als de
aarde die ons voortbrengt, niet omdat zij ons baart, maar omdat zij ons in leven houdt en
voedt... vertegenwoordigt zij de oneindige natuur die de vrouw voortbrengt die ons baart, en
het hele levenssysteem... zij is onze ware moeder. '
Hebben we nu nog niet genoeg citaten van Rich gehad, verzucht nu misschien een lezeres.
Maar nee, dit is geen citaat van Adriënne Rich maar van de voornaamste filosoof van het
Italiaanse Fascisme, Giovanni Gentile, geciteerd door Maria Macciocchi in 'Vrouwen en
fascisme', op pag 149, een uitgave van uitgeverij Sara uit 1977.
 |
 |
 |