MISDADEN TEGEN DE VROUW
, Tribunaal Brussel 1976. Diana Russell & Nicole Van de Ven, 1977
Nederlandse vertaling, De Bonte Was, Amsterdam 1977
5
HET TRIBUNAAL
Ruim tweeduizend vrouwen uit veertig landen namen deel aan het eerste Internationale Tribunaal
over Misdaden tegen de Vrouw, dat plaatsvond in het Palais des Congrès in Brussel, van 4 tot 8
maart 1976 en eindigde op de Internationale Dag van de Vrouw. Het Tribunaal was georganiseerd
door een groepje feministen. Zij vreesden dat het door de Verenigde Naties uitgeroepen Jaar van
de Vrouw, 1975, de aandacht zou afleiden van de werkelijke onderdrukking van de vrouw omdat
het gemakkelijk zou kunnen leiden tot pogingen om alleen kleine verbeteringen in de positie van
de vrouw aan te brengen, bij wijze van zoethoudertje. De organisatrices wilden tegenover het Jaar
iets positiefs stellen: een manifestatie waar vrouwen de wereld hun woede over hun onderdrukking
in het gezicht zouden slingeren, in plaats van deze, zoals gebruikelijk bij onderdrukten, voor zich
houden. Zij formuleerden de volgende doelstelling:
'Het is belangrijk te laten zien dat de onderdrukking van vrouwen overal hetzelfde is, dat alleen de
mate van onderdrukking verschilt, en dat elk geval van onderdrukking niet een op zichzelf staand
geval is, maar typerend voor wat er in dat land gebeurt. Het doel is om vrouwen overal te berei-
ken, om solidariteit tussen vrouwen te versterken en om middelen te vinden om misdaden tegen
vrouwen te bestrijden!'
Het uitgangspunt van het Tribunaal was: alle van de man afkomstige vormen van vrouwenonder-
drukking worden beschouwd als misdaden tegen de vrouw. Dit is een totaal andere opvatting over
misdaden dan de opvatting die in de mannenmaatschappij gebruikelijk is.
Tijdens de vijf dagen die het Tribunaal duurde legden vrouwen in de grote zaal van het Palais des
Congrès getuigenis af van misdaden die hen persoonlijk waren aangedaan. Dat er ook een aantal
getuigenissen is afgelegd van minder persoonlijke aard, was aanvankelijk niet de bedoeling.
De aard van de getuigenissen veroorzaakte zeer veel emoties. Veel vrouwen konden de getuige-
nissen niet tot het eind toe aanhoren en vluchtten voortijdig de zaal uit.
Alleen alom bij het Tribunaal aanwezig te zijn was voor veel vrouwen een ingrijpende ervaring.
Bijvoorbeeld voor die zwarte vrouw uit Zuid-Afrika, die voor het eerst met blanke vrouwen aan één
tafel zat te praten en te eten, of voor vrouwen die politiek gevangenen in hun land waren geweest
en een peilloze angst hadden om gefotografeerd en in hun land als deelneemster herkend te
worden. Of voor feministen uit fascistische landen die elkaar tevoren alleen in het geheim ontmoet
hadden, b.v. in een kerk, en nu ineens frank en vrij met zo veel vrouwen konden spreken en
plannen maken. Of voor de vrouwen uit landen waar vrouwelijke homoseksualiteit strafbaar is, en
die zelfs op het Tribunaal niet naar de Werkgroep Lesbiese Vrouwen durfden komen maar een
briefje stuurden.
Alle emoties die het Tribunaal opriep hebben zich ook steeds weer ontladen, dikwijls in de vorm
van pure agressie, met name tegen de organisatrices. Er waren hevige konflikten over de vraag
hoe de bijeenkomsten geleid moesten worden en over de vraag of er perskonferenties voor man-
nelijke journalisten georganiseerd moesten worden. Ook een lesbiese demonstratie was
aanleiding tot heel wat toestanden.
Ondanks de vele konflikten werd het onderlinge begrip steeds groter en is er hard gewerkt.
Behalve de getuigenissen in de grote zaal waren er workshops (werkgroepen) over bepaalde
onderwerpen in verschillende ruimtes van het gebouw (dat hiervoor overigens geheel ongeschikt
was omdat je nergens de stoelen in een kring kon zetten).
En waar veel vrouwen met plezier aan terug denken is het feest met een echte vrouwenband in
het Brusselse vrouwenhuis, dat voor deze gelegenheid veel te klein was.
Dit alles is tot stand gebracht door een zeer kleine groep vrouwen. Wij hebben de grootste bewon-
dering voor hun moed en hun doorzettingsvermogen. Het Tribunaal was een van de belangrijkste
akties die de feministiese beweging tot nu toe heeft voortgebracht. Het is een unieke gebeurtenis
in onze eigen geschiedenis, de geschiedenis van de vrouw.