MISDADEN TEGEN DE VROUW
, Tribunaal Brussel 1976. Diana Russell & Nicole Van de Ven, 1977
Nederlandse vertaling, De Bonte Was, Amsterdam 1977
9
ongehuwde Ierse vrouwen in Engeland een abortus hebben ondergaan. In 1973 is een op de
honderd alleenstaande Ierse vrouwen voor een abortus naar Engeland geweest.
Getuige 2: Portugal
Hoewel er ongeveer 180.000 abortussen per jaar plaatsvinden, is abortus in Portugal onwettig en
strafbaar met 2 tot 8 jaar gevangenisstraf. De wet dateert uit 1886 en is nog steeds van kracht. De
wet straft of de vrouw die geaborteerd is of degene die haar heeft geaborteerd, alsook degenen
die als medeplichtigen worden beschouwd. De omstandigheden waaronder deze abortussen
plaatsvinden, verklaren waarom er ieder jaar 2000 vrouwen sterven als gevolg van de abortus-
praktijken. Uit wanhoop en omdat ze op een gegeven moment niet nog meer kinderen willen of
kunnen hebben, worden vrouwen gedreven tot de meest uiteenlopende en primitieve oplossingen.
Wanneer armoede en onwetendheid groot zijn, kunnen vrouwen slechts hun toevlucht nemen tot
koolstengels, peterseliestelen en breinaalden. Als de materiële middelen en de situatie het toe-
laten, betalen de vrouwen amateurs of in het beste geval vroedvrouwen, die voor 1.500-4.000
escudos (f 100,- - f 260,-) een abortus doen. Dit bedrag is voor de meeste Portugese arbeiders
gelijk aan een maandsalaris. Aan de abortuswet wordt voornamelijk krachtig de hand gehouden
tegenover de klassen die ekonomies het zwakst en kultureel het minst ontwikkeld zijn. Deze
situatie is sinds de revolutie van april 1974 niet veranderd.
We weten dat er vrouwen zijn die in hun leven meer dan 30 abortussen hebben gehad. Om zuinig
te zijn besparen vrouwen op antibiotica, pijnstillers en hygiënische maatregelen. Klandestiene
abortuspraktijken worden in stand gehouden door de schijnheiligheid van de maatschappij en door
degenen die eraan verdienen. De klandestiene manier waarop er in Portugal abortussen worden
gedaan, betekent een verdere vernedering en een onnodig gevaar voor vrouwen. De gevolgen zijn
bekend: bloedingen, bloedvergiftiging, perforatie van de baarmoeder, steriliteit en dikwijls de dood.
Kortgeleden heeft een dokter uit Oporto verklaard: 'In het grootste ziekenhuis van Oporto worden
jaarlijks meer dan 1000 abortussen verricht die tragies zouden zijn afgelopen als deze vrouwen
geen beroep op onze diensten hadden gedaan'. En dat dan nog maar in één ziekenhuis!
Sinds 1964 zijn er 223 vrouwen veroordeeld, 134 omdat ze een abortus hadden laten doen en 69
omdat ze abortussen hadden uitgevoerd. Bij de veroordeelden was slechts één arts, voor het
merendeel waren het vroedvrouwen, naaisters en dienstmeisjes. De meeste van hen waren
werkeloos. Van degenen die werden geaborteerd hadden de meeste geen beroep; verder bestond
de groep hoofdzakelijk uit huishoudelijk personeel en landarbeidsters.
Een journaliste heeft een geval beschreven dat zich in de centrale vrouwengevangenis heeft
voorgedaan. Doordat ze aangegeven was, werd een vrouw een paar jaar nadat ze een abortus
gehad had, gearresteerd. Op dat moment was ze getrouwd en moeder van twee kinderen.
Desondanks heeft ze twee jaar gevangenisstraf ondergaan. Verscheidene jaren nadat ze was
vrijgelaten, werd ze weer zwanger. Uit angst om weer een abortus te moeten laten doen en dus
weer een arrestatie te kunnen verwachten, pleegde de vrouw zelfmoord.
Drie journalisten waaronder ikzelf, besloten een film te maken met de titel: Abortus is geen
Misdaad. In deze film kwam een uiteenzetting over de afzuigmethode voor, zoals die wordt
toegepast door een groep die op verzoek gratis abortus aan huis komt doen. De episode was een
onderdeel van een politieke buurtaktie. Het programma werd 4 februari 1976 uitgezonden. Het
veroorzaakte een golf van protest van de kant van de rechtse organisaties, die 'Schande' riepen
en van de katholieke Kerk. Het Medisch Genootschap beschouwde deze methode en de
toepassing ervan als beunhazerij. Ze beschuldigden de televisieproducers ervan dat ze anti-
wetenschappelijke bedriegers en doodgewone misdadigers waren. Politiek partijen als de Christen
Demokraten en de Sociaal Demokratiese Centrumpartij verklaarden dat het programma tot
misdaad aanzette en dat derhalve de mensen die er verantwoordelijk voor waren, gestraft
moesten worden. De Demo-kratische Volkspartij nam ook stelling tegen het door de vingers zien
van illegale abortussen en tegen het legaliseren van de praktijk. Bij monde van de Raad van
Bisschoppen protesteerde de Kerk tegen het programma evenals de Katholieke Raad van leken,
die aanvoerde dat het programma misdaad bevorderend werkte. Televisiecritici en pers waren
 |
 |
 |
 |