VROUWEN TEGEN DE VERDRUKKING IN, De Bonte Was, Amsterdam 1979
48
De reizende bibliotheek
Na de oorlog woonde ik met man en twee kinderen in de buurt van Gorcum. In het dorp was geen
openbare bibliotheek en om mijn hart op te halen aan goede boeken ging ik regelmatig naar de
bieb te Gorcum. Met de twee oudere dames die de zaken daar beheerden heb ik heel wat
afgeboomd. Ja, ik heb prettige herinneringen aan die uren.
Omstreeks 1949 ontdekte ik dat er in Amsterdam een instantie was, waar men boeken kon
aanvragen voor een plaats die verstoken was van een openbare bibliotheek. Men kreeg dan in het
najaar een kist vol boeken, die omstreeks mei geretourneerd moesten worden.
De mentaliteit die uit die boeken naar voren kwam mocht niet teveel verschillen van die van de
dorpsbewoners, dus zou ik een eventuele aanvraag moeten baseren op een orthodox-
protestantse bevolking met PvdA/NVV-invloed.
Het leek mij wel wat en ik vroeg om nadere informatie.
Het antwoord kwam al gauw: ik kon inderdaad tweehonderd boeken krijgen, maar ik moest wel
zelf voor de: vrachtkosten zorgen. Van de lezers mocht ik tien cent per boek per week vragen. De
opbrengst hoefde ik niet in z'n geheel af te staan, maar ik mocht twee cent per boek houden. Een
klein sommetje vertelde me dat ik fl 10,- nodig had voor de toezending van de kist en dat ik de
retourvracht wel uit mijn 'winst' zou kunnen bekostigen.
Het grote probleem was nu: hoe kom ik aan die tien gulden want dat was in '49 een pittig bedrag
en ik had het niet.
Allereerst ging ik met één van de PvdA-bestuursleden praten en die raadde me aan een verzoek
om subsidie te doen bij de Gemeenteraad. Ik schreef een net briefje en omdat ik zo bescheiden
mogelijk voor de dag wilde komen vroeg ik om niet meer dan fl 10,-. Na geruime tijd wachten
kwam het antwoord: ze konden op mijn verzoek niet ingaan want subsidies onder de fl 25,-
kwamen niet in aanmerking.
Mijn PvdA-raadgever gemeenteraadslid werd bedánkt!!!
Daarna probeerde ik het bij het NVV. De diverse afdelingen organiseerden eens per jaar een
dagtocht voor de kinderen, waarbij een aantal toerbussen werd afgehuurd en diverse attrakties
bezocht. Ik meende dat mijn bescheiden tientje geen afbreuk aan de feestvreugde zou doen, maar
helaas ving ik weer bot.
Uiteindelijk schreef ik de Centrale Verzekering in Den Haag aan en warempel die kwamen met het
zo vurig verlangde tientje over de brug. Ik kon dus starten.
Mijn man bouwde een stellage van planken in het halletje en daarop werden de boeken
gerangschikt: honderdvijftig voor volwassenen en vijftig voor kinderen. Wat was ik trots toen mijn
eerste klanten binnenkwamen. De meesten waren PvdA/NVV-mensen, maar uit de andere hoek
stapten ook enkelen over de drempel.
Als ik het me goed herinner heb ik drie seizoenen zo'n kist met boeken gehad. Het was altijd een
spannend moment als de nieuwe zending was binnengekomen, we doken dan met ons allen in de
grote kist en graaiden naar hartelust.
In 1954 verhuisden we naar Rotterdam.
Voorzover ik weet heb ik in het dorp geen opvolger gekregen.
Eind '56 hertrouwde ik met een man die twee kinderen meebracht, dus had ik voorlopig genoeg te
doen in mijn huishouden.
Maar omstreeks 1967 waren de jonge vogels uitgevlogen en hadden we een kamertje over. In die
tijd hadden we veel kontakt met Nigeriaanse studenten en van hun vernamen we hoe moeilijk zij
aan een behoorlijk kosthuis konden komen. Het duurde dan ook niet lang of een van deze jongelui
trok in het lege kamertje en bleef onze huisgenoot tot begin 1970.
Door toeval had ik een Engelse pocket in huis, getiteld 'Equiano's Travels' (De reizen en
lotgevallen van Equiano). Het was een verkorte uitgave van het in 1789 verschenen levensverhaal
van een uit West Afrika gekidnapt negerjongetje, dat als slaaf naar het Caribische gebied werd
versleept. Toen hij zich na veel ellende had vrijgekocht en in Engeland gevestigd, werd hij een
vurig medestrijder in de anti-slavernij beweging van die jaren. Hij schreef zijn levensgeschiedenis,
 |
 |
 |
 |