VROUWEN TEGEN DE VERDRUKKING IN, De Bonte Was, Amsterdam 1979
49
die een bestseller werd en achttien drukken beleefde, totdat het na 1830 in de vergeet-hoek
terecht kwam.
Tot onze stomme verbazing kende onze zwarte huisgenoot het boek helemaal niet. 'Hoe kan dat
dan,' vroeg ik, 'die man was een lbo, net als jij; misschien was hij wel je over-overgrootvader.' Een
wereld van onderdrukking ging voor me open toen de jongeman antwoordde: 'De koloniale bazen
hebben het boek voor ons verborgen gehouden.'
Het ging me door de ziel heen.
Allereerst bestelde ik zo'n vijfentwintig pockets bij de Engelse uitgever en verkocht deze door aan
iedere Afrikaanse student die er belangstelling voor had. Nu hadden ze weer een stukje van hun
eigen geschiedenis in handen. En toen had ik geluk, want de VARA gaf me tien minuten
gelegenheid in het populaire zaterdagochtend programma Z.O. over Equiano te vertellen.
Er kwam toen respons van een groep mensen waaraan ik nog helemaal niet had gedacht:
Surinamers en Antillianen. Allicht, die waren óók iets van hun eigen achtergrond op het spoor
gekomen. Ik deed weer een bestelling in Londen en was al gauw door mijn voorraad van honderd
boeken heen.
Ik leurde doorlopend bij wereldwinkels, anti-koloniale/rassistische groepen en
Surinaamse/Antilliaanse stichtingen. Ook de Openbare Bibliotheek van Rotterdam nam een
exemplaar. En tijdens de vakanties nam ik altijd twee exemplaren mee, want door heel Europa
komt men wel Afrikanen tegen, zelfs zwarte zuid-Afrikanen, die zeer geïnteresseerd waren in
Equiano's lotgevallen. Maar een grote moeilijkheid was natuurlijk dat lang niet iedereen in
Nederland Engels kan lezen. Het boek zou dus vertaald moeten worden, maar hoe vond ik een
uitgever die het zakelijk risiko wilde nemen?
Ik schreef dus diverse uitgevers aan, maar zonder het gewenste resultaat. Boeken over primitieve
Pygmeeën en Masai's gaan erin als koek, net zoals spannende verhalen over ritjes op de rug van
een neushoorn of luipaarden op schoot. Maar een serieus boek over de geschiedenis van Afrika
en dat nog wel door een zwarte Afrikaan, nee, dat verkoopt moeilijker.
Toen nam ik kontakt op met de teeveeploeg van Sprekershoek en warempel er kwam een
uitzending van die me behalve veel verzoeken tot toezending van de Engelse uitgave ook een
uitgever opleverde die wel iets in een vertaling zag zitten. Een vertaler, die de Afrikaanse sfeer
goed aanvoelde was gauw gevonden. In 1977 kwam de Nederlandse vertaling uit.
Als ik het boek nu ergens bij een boekwinkel zie liggen denk ik tevreden 'Zonder deze huisvrouw
was er nog geen Nederlandse editie geweest, misschien wel in de toekomst, maar nu beslist nog
niet.'
 |
 |
 |
 |