De Bonte Was, VROUWENWERK, Amsterdam 1975
21
Van het zwakke protest van de onderdrukte die geen middelen heeft om zich te weer te
stellen, voor wie niemand siddert.
De vrouw staat zwak in de gezinssituatie. Het hoort bij haar werk stemming en sfeer te
maken, niet die te verpesten. Ze is er voor de opvang van vader en de kinderen. Ze kan zich
geen agressie permiteren, ze kan haar spanningen niet afreageren. Agressie roept nu eenmaal
agressie op, zeker bij een man, en ruzie met haar man verliest de vrouw. Hij kan nu eenmaal
beter redeneren en argumenteren. Op háár terrein, dat der emoties, kan en wil hij niet komen:
'doe niet zo emotioneel' is het dan. En huilen kan hij helemaal niet, terwijl haar tranen hem op
den duur irriteren omdat hij er zelf geen heeft. Bovendien gaat ruzie ten koste van de kinderen
en verpest het de door moeder zorgvuldig gezellig gehouden sfeer.
Daarom moet een huisvrouw haar toevlucht wel nemen tot uitingen van onlust en spanning
waarvan niemand in huis last heeft. Meestal slaat de agressie van de vrouw 'naar binnen' en
neemt dan de vorm aan van hoofdpijn en andere zelfkwellingen.
Een huisvrouw kan onlust alleen maar op bepaalde manieren uiten. Maar zij moet daarnaast
ook nog de onlust en de agressie van man en kinderen opvangen. Waar kunnen die hun onlust
anders kwijt dan thuis? Behalve huishoudster is moeder ook nog psychotherapeut: zij probeert
haar gezin naar beste weten geestelijk gezond te houden en investeert daarin vrijwel alles wat
ze heeft: al haar liefde, verzorgingsvermogen zijn voor man en kinderen, die daarop te allen
tijde aanspraak kunnen doen (dat moeder wel eens wat liefde en emoties zou willen bijtanken
komt vaak niet in hen op: moeder geeft). Dat betekent altijd maar bemiddelen tussen vader en
de oudere kinderen. Het betekent dat ze haar aandacht eerlijk moet verdelen tussen de
kinderen onderling. Ze mag -
dat vindt ze zelf ook - niet een kind voortrekken of verwaarlozen. Ze mag ook haar man niet
verwaarlozen (dus gaat ze ook met hem naar bed als ze eigenlijk te moe is). En man en
kinderen kunnen zulke tegenstrijdige eisen stellen dat de vrouw zich soms in stukken
verdeeld voelt ('Ik voel me maar een half mens', placht mijn moeder te zeggen). Als ze niet af
en toe rust krijgt, dan kunnen die stukken niet meer gelijmd. De vrouw wordt langzaam
vergruizeld tussen hen die ze lief heeft! Er blijft niets van haar over. Ze heeft geen rust en
geen vrijheid èn geen werk om zich op te beroepen. 'Ssst, moeder werkt...', wat zouden veel
vrouwen dat eens graag horen.
Waarvoor doet een huisvrouw het toch allemaal? Eens deed ze het uiteindelijk voor zichzelf:
om de liefde van haar man te behouden. In de meeste gezinnen is dat allang naar de
achtergrond geschoven en doet de vrouw het alleen nog maar voor de kinderen. Waardering
van haar man krijgt ze namelijk veel minder voor haar werk dan voor zichzelf, voor haar
eigen persoon, althans voor wat hij daarvoor aanziet: zijn waardering voor haar betreft haar
uiterlijk, en dat ze lief is en van hem houdt en dat ze hem seksueel verzorgt (zodat hij voor
seks geen moeite hoeft te doen, hij heeft het toch al zo druk, dus is het prettig dat de seks
thuis te allen tijde te krijgen is). Hij vindt of vond haar bijzonderder dan andere vrouwen;
daarom is hij tenminste met haar getrouwd, zei hij vroeger. Natuurlijk heeft de vrouw er
behoefte aan om die waardering af en toe van zijn gezicht te lezen, om zachte woordjes te
horen. Daarvoor doet ze het toch allemaal?
Met opsommen van haar huishoudelijke beslommeringen krijgt ze die waardering niet. Met
gezeur en scènes evenmin. Mannen houden niet van zeurderige vrouwen. Ze houden van
aantrekkelijke vrouwen, van mooie vrouwen, van mollige vrouwen, van jongensachtige
 |
 |
 |
 |