De Bonte Was, VROUWENWERK, Amsterdam 1975
22
vrouwen, van moederlijke vrouwen, van lieve vrouwen, van dominante of juist van
afhankelijke vrouwen, van artistieke vrouwen, van intellektuele vrouwen desnoods, maar niet
van huisvrouwen, en vooral niet van huisvrouwen als zij noodzakelijk maar vuil werk doen
(poepluiers, luchtjes in de keuken en in je haar, dweilen op je knieën voor de plee). Mannen
houden niet van stinkende vrouwen. Ze houden niet van menstruatie en eigenlijk ook niet van
de substantie en geuren van je kut.
Een man ziet zijn vrouw niet graag tot huisvrouw worden. Maar uit gemakzucht houdt hij dat
onherroepelijke proces ook niet tegen. Een man houdt liever het - in het huwelijk steevast
vervagende - beeld vast van hoe zij was vóór zij huisvrouw (dwz. zijn vrouw) werd. Maar
ooit verdwijnt dat beeld!
Dat is nou het tragiese voor ons vrouwen. Onze diepste wens is: de liefde van een man. Die
liefde vindt nog vrijwel steeds bekrachtiging in het huwelijk. Het huwelijk verandert aan die
liefde niets. Die heeft na de huwelijksdag dezelfde vorm als daarvoor, die voelt hetzelfde. Het
huwelijk verandert alleen maar iets aan de relatie met de man die van je houdt: die relatie is
nu officieel en nog alleen voor de wet ongedaan te maken. Je zit vast. Dat huwelijk en liefde
niets met elkaar te maken hebben blijkt als de liefde voorbij is: het huwelijk blijft dan gewoon
bestaan.
Behalve de wettige band vormt het huwelijk de samenleefvorm waarbinnen twee partners
voor elkaar en voor eventuele kinderen zorgen. Voor die zorg is geld nodig. En dat geld
verdient de man. Hij is kostwinnner. Hij kan niet anders. Hij is daartoe opgevoed en gevormd.
Het doet er niet toe of zijn vrouw ook geld verdient: hij moet werken voor geld. Een niet-
geld-verdienende man voelt zich doodongelukkig, voelt zich helemaal niemand.
Een vrouw heeft die noodzaak om geld te verdienen niet met de paplepel ingekregen. Zij leert
dat haar man voor hen beiden genoeg zal (moeten) verdienen. Zij is ertoe opgevoed om in die
situatie de man te verzorgen.
Als de man geld verdient en zijn vrouw niet of veel minder, zoals meestal gebeurt, neemt de
vrouw het overblijvende werk dat in huwelijk en gezin moet worden gedaan op zich:
huishoudelijk werk en een 'thuis' maken voor de man die in de harde samenleving de kost
verdient. Dat gaat allemaal vanzelf, zoetjesaan en ongemerkt. Zo voltrekt zich de tragiek van
de feitelijke onderdrukking van de vrouw.
Immers: zij trouwde uit liefde en ongemerkt is zij binnen twee jaar geworden tot de gratis
huishoudster, de gratis praatpaal en het gratis seksobjekt van een man die zijn eigen weg gaat.
Zij heeft dan al geen eigen weg meer. Dat vreet van binnen.
De meeste vrouwen houden het jaren vol om te zeggen dat ze gekozen hebben voor het
bestaan van gratis huishoudster, gratis psycho-therapeut en gratis seksobjekt. En het
moederschap verguldt deze bittere pil wel een beetje, vooral zolang de kinderen klein zijn.
Want liefde en seksualiteit gaan in de struktuur die het huwelijk is vrijwel altijd kapot. Een
belangrijke reden hiervan, en tegelijk het enige wat blijft is de struktuur van het werk: de man
buiten het huwelijk/gezin; de vrouw daarbinnen: de verzorging van zichzelf en haar
huisgenoten, waarbij ze de verzorging van zichzelf al gauw gaat veronachtzamen, uit tegenzin
en omdat zorg voor zichzelf bij gebrek aan een eigen wereld toch geen zin heeft. Haar wereld
is de kollektieve wereld van het gezin geworden waar zij een dienende funktie heeft. Wat het
 |
 |
 |
 |