De Bonte Was, VROUWENWERK, Amsterdam 1975
79
teressant genoeg voor mannen. Verzorgen wordt sowieso als
taak voor vrouwen gezien. Die taak is 'aangeboren', en is
daarom ook niet bijzonder prijzenswaardig.
TYPEKAMER
De situatie van typisten en vrouwelijk kantoorpersoneel in
het algemeen verschilt enorm veel van die fabrieksarbeidsters.
Ik heb 13 jaar op kantoren gewerkt als typiste (vroeger noem-
de ik mijzelf secretaresse, maar sinds ik begrepen heb dat
het 'vak' van een secretaresse dienstbaarheid aan een baas is
noem ik mij niet meer zo). Meestal part-time en voor uitzend-
bureaus. Ik beschouwde het typiste-zijn niet als een eind-
station (Welke vrouw beschouwt haar werk overigens wel als
zodanig? Weinigen.).
In tegenstelling tot in de fabriek hebben vrouwen op kantoor
ruimschoots gelegenheid met elkaar in kontakt te komen. De
mogelijkheid om van typekamers kankercellen in plaats van
wachtkamers voor het huwelijk te maken bestaat dus wel. Om
die reden heb ik het altijd leuk gevonden op kantoren:
feministiese zendingsdrang...
Ook zijn de normen heel anders dan in de fabriek, zowel bij
het aangenomen worden als bij het in-dienst-blijven. Vrouwe-
lijkheid (uiterlijk, leeft1jd, dienstbaarheid) staat voorop,
de manier waarop je je werk doet telt minder.
Om die reden is het moeilijk vrouwen op kantoor bewust te
maken van hun situatie: de strijd is niet zozeer tegen werk-
gevers gericht, wordt althans niet zo gevoeld, dan wel tegen
mannen en het is moeilijk je aan hun goedkeuring te onttrek-
ken. Typistes zitten daardoor in een tweeslachtige situatie:
enerzijds konkurrentie om (goedkeuring van) mannen, ander-
zijds hang naar gezelligheid onder elkaar, die er vaak ook
wel is. Ik heb het idee dat het mannelijk kantoorpersoneel
vaak jaloers was op de gezellige sfeer van de typekamers en
dat eventuele sankties (niet meer mogen opbellen, praten on-
der het koffiedrinken, enz.) niet waren omdat het werk niet
in orde was, maar omdat ze het gewoon niet konden hebben.
De cheffin zit in een moeilijke positie: ze is geen man en
haar goedkeuring telt dus niet of nauwelijks. Ze is een nega-
tief verlengstuk van de werkgever, wordt vaak van onder- en
bovenaf gehaat en geminacht. Ik denk dat het vooral bij hen
een salariskwestie is en niet een hang naar verantwoordelijk
werk. Liever promoveren in de sekretaressesfeer lijkt het de-
vies. Dan ben je ook een verlengstuk, maar een positief,
een vrouwelijk, stuk: opperste dienstbaarheid. Direkteuren
zijn echt zielig, ze kunnen niets zelf; opbellen, hun agenda
bijhouden, koffie roeren, een dossier zoeken, een bezoeker
afhalen, overal moeten ze bij geholpen worden. Heerlijk!
 |
 |
 |
 |