MISDADEN TEGEN DE VROUW
, Tribunaal Brussel 1976. Diana Russell & Nicole Van de Ven, 1977
Nederlandse vertaling, De Bonte Was, Amsterdam 1977
52
Getuige 8: Noorwegen
Zoals in de meeste andere landen worden ook de vrouwen in Noorwegen beschouwd als reserve
op de arbeidsmarkt. Dit geldt speciaal voor getrouwde vrouwen - waarvan er ongeveer 600.000
zijn. De meeste van deze vrouwen willen betaald werk buitenshuis, maar er is weinig gedaan om
werk te kreëren en gunstige voorwaarden te scheppen zoals voorzieningen voor de kinderen. Als
huisvrouw heb je geen rechten, of je nu meehelpt op het boerenbedrijf, of kinderen grootbrengt, of
alleen kookt voor je man, je bent helemaal afhankelijk van de goede wil en de kundigheden en
mogelijkheden van je echtgenoot.
Noorwegen is een rijk land. Volgens arbeidsstatistieken is er slechts een klein percentage
mensen, dat geen werk heeft. Maar grote groepen werklozen - onder hen de huisvrouwen -
voldoen niet aan de voorwaarden voor een werkloosheidsuitkering en zijn zodoende niet
opgenomen in de statistieken.
Van de vrouwen die werken, getrouwd en ongetrouwd, heeft een te groot aantal alleen maar een
parttime baan. Tekort aan fulltime werk, gecombineerd met de volle verantwoordelijkheid voor het
huis en de kinderen, is hiervan de oorzaak. En in fulltime dienstverband zijn de lonen van vrouwen
gemiddeld aanzienlijk lager dan die van de mannen, ondanks het geldende principe van gelijke
beloning voor gelijk werk. Verder wordt er weinig rekening gehouden met de biologiese funkties
van vrouwen. Zwangerschap, kinderen krijgen en maandelijkse pijnen tellen de werkgevers in het
geheel niet. Die worden beschouwd als een verstoring van de regelmaat van het werk. Dit alles
bracht ons tot de konklusie dat een formele gelijkheid tussen mannen en vrouwen, zoals we die
tegenwoordig in Noorwegen hebben, de positie van vrouwen niet zal veranderen. Het is nodig, dat
vrouwen bevrijd worden uit hun sociaal en ekonomies onderdrukte positie.
Met de jongste ontdekking van olie in de Noordzee is Noorwegen zelfs rijker geworden. Vraag
naar meer arbeidskrachten is hiervan het gevolg. De regering heeft derhalve het oog laten vallen
op het reserveleger van vrouwelijke werknemers. Er worden ons nu betere voorwaarden beloofd,
kinderopvang, kortere werktijd voor oders met jonge kinderen enz. Vrouwen worden
aangemoedigd om zich. beter te scholen, en mee te doen in beroepen, die traditioneel voor
mannen gereserveerd zijn, maar de materiële omstandigheden worden niet veel veranderd.
Een nader onderzoek van de beloften van de overheid toont aan dat deze politiek niet gebaseerd
is op het natuurlijke en grondwettelijke recht van vrouwen op betaald werk, maar op de behoeften
van de industrie. Als we geluk hebben komen er zo'n 5000 arbeidsplaatsen beschikbaar voor
vrouwen. Maar dat werk is niet daar, waar vrouwen wonen. Het zal eerder worden gekonsentreerd
in en rond snelgroeiende stedelijke gebieden, waar sociale problemen nu al te groot zijn om er iets
aan te doen. En als vrouwen ver van hun huis moeten werken, wordt de druk op een huisvrouw
weer groter.
Het aantal nieuwe arbeidsplaatsen, dat beschikbaar is voor vrouwen in de aardolie-industrie is
natuurlijk veel te laag om zelfs aan de huidige behoefte aan betaald werk te voldoen. Bovendien
verliezen veel vrouwen geleidelijk hun baan. Tengevolge van een algemene loonsverhoging en
toenemende konkurrentie - een konsekwentie van oliegelden - hebben verschillende fabrieken en
bedrijven, die vrouwen in dienst hebben, moeten sluiten of hun voorraden drasties moeten
verminderen. Met de huidige snelheid, waarmee de olie-industrie zich aan het ontwikkelen is, zal
er een behoefte zijn om in het buitenland te investeren. We weten dat investeringen in
ontwikkelingslanden heel vaak leiden tot grotere uitbuiting van de mensen in die landen. Geld uit
industrielanden, zelfs als het gegeven wordt als ontwikkelingshulp, leidt ertoe, dat de positie van
onze zusters in de Derde Wereld ernstig wordt aangetast - verhoudingsgewijs en absoluut.
Getuige 9: IJsland
Zoals in de overige Scandinaviese landen is de positie van vrouwen in IJsland beter dan in veel
andere landen. De wet bepaalt bijvoorbeeld dat er gelijkheid in werk zou moeten zijn. In
werkelijkheid echter krijgen de vrouwen de laagstbetaalde banen en zijn zij de eersten, die hun
baan verliezen in tijden van werkloosheid. En net zoals in andere landen hebben vrouwen, die
 |
 |
 |
 |